Bij haaruitval schiet iedereen in de stress en is de gang naar de dokter snel gemaakt. Er zijn aardig wat oorzaken voor haaruitval, dus de arts begint meestal met bloedonderzoek. IJzertekort en een schildklier die niet werkt zoals hij hoort te werken zijn de eerste dingen om uit te zoeken. Bij vrouwen ook nog de hormonale status. Dan word je al snel doorgestuurd naar de dermatoloog zodat die kan uitvogelen wat de precieze vorm is.
Meestal kan de dermatoloog alleen al door het bekijken van de hoofdhuid bepalen dat het alopecia androgenetica is.
Bij androgenetica is er verschil tussen mannen en vrouwen of liever gezegd: er is een mannelijke en een vrouwelijke vorm.
Alopecia androgenetica ofwel mannelijke kaalheid wordt veroorzaakt door de gevoeligheid van de haarzakjes voor het (mannelijke) hormoon dihydroxy-testosteron (DHT). Bij mannen is het te herkennen doordat de hoeveelheid haar op de kruin of bij de inhammen, minder wordt. Bij mannen begint deze kaalheid bij de slapen en op de kruin en gaat meestal door tot er alleen een rand haar op het achterhoofd overblijft.
Alopecia androgenetica bij vrouwen heet haarverlies volgens het vrouwelijk patroon.
Bij vrouwen komt alopecia androgenetica meestal tot uiting door een dunnere haarinplant, vaak dominant op de middellijn van het hoofd. Er is nog niet veel bekend over de oorzaken van haarverlies volgens het vrouwelijk patroon. Pityrosporon ovale, een gist die bij iedereen aanwezig is zou een rol kunnen spelen. Erfelijkheid kan een rol spelen.
In Nederland heeft naar schatting ruim 70 procent van de mannen last van alopecia androgenetica. Bij vrouwen is dat ruim 40 procent. Alopecia androgenetica kan al ontstaan in de puberteit. Anders dan bij alopecia areata, is de mannelijke kaalheid een onomkeerbaar proces. Haar dat weg is, blijft weg.
Alopecia androgenetica wordt tegenwoordig niet meer beschouwd als een ziekte of aandoening, maar wordt beschouwd als een verouderingsverschijnsel en is grotendeels erfelijk. Dat neemt niet weg dat het wel als een aandoening wordt ervaren, zeker voor (jonge) vrouwen bij wie de kaalheid goed zichtbaar is. Ook voor mannen bij wie de kaalheid al op jonge leeftijd inzet, kan dit heel belastend zijn en heeft het een grote invloed op de kwaliteit van leven.
Er is verschil tussen mannen en vrouwen bij de behandeling van alopecia areata. Androcur kan bijvoorbeeld niet door mannen worden gebruikt omdat het zorgt voor chemische castratie. En Finasteride en Dutasteride werken niet bij vrouwen die haarverlies volgens het vrouwelijk patroon hebben. Jammer genoeg kun je nergens aan zien en je kunt het ook niet testen of een vrouw de mannelijke vorm of de vrouwelijke vorm heeft. Je moet dan een jaar lang een medicijn slikken waarvan niet zeker is dat het werkt. De inspectie voor de gezondheidszorg is hier geen voorstander van omdat bij medicijnen niet geldt: baat het niet, dan schaadt het niet. Medicijnen moeten bewezen werkzaam zijn voordat ze mogen worden voorgeschreven door een arts.
Medicijnen voor VROUWEN met haarverlies volgens het vrouwelijk patroon:
Cyproteron (merknaam Androcur) moet in combinatie met een anticonceptiepil worden gebruikt. De anticonceptiepil moet worden gebruikt vanwege een regelmatige cyclus en omdat cyproteron de mannelijke vrucht kan verminken. Cyproteron mag niet worden gebruikt tijdens de zwangerschap. Aangezien elke anticonceptiepil een geringe kans (< 1%) op borstkanker geeft, wordt cyproteron na de menopauze niet meer gecombineerd met een pil. Depressieve gevoelens zijn een mogelijk bijverschijnsel van cyproteron. De Dianepil, waarin ook cyproteron zit, wordt niet meer voorgeschreven aan nieuwe patiënten vanwege een verhoogd risico op trombose, vooral bij rokers. Ook wordt de Dianepil tegenwoordig niet meer vergoed.
Haarlotion op basis van het vrouwelijke hormoon 11-alfa hydroxyprogesteron. Dit wordt speciaal gemaakt in de apotheek naar oud recept. Al zijn apotheken die het nog kunnen bereiden tegenwoordig steeds moeilijker te vinden. Sommige vrouwen hebben baat bij deze lotion.
Ketoconazol shampoo
Voor bestrijding van de gist Pityrosporon ovale wordt Ketoconazol shampoo voorgeschreven. Maar het geeft geen spectaculaire verbetering van de haaruitval. Wel helpt het tegen de jeuk en schilfers.
Medicijnen voor MANNEN met alopecia androgenetica:
Finasteride
Dit geeft goede resultaten, maar is wel duur en wordt niet vergoed. Het moet minimaal 6 maanden worden gebruikt voordat er resultaat te zien is en dit resultaat verdwijnt als het niet meer wordt ingenomen. Het remt het haarverlies tot 50% tot 2 jaar na de start.
Vooral na een haartransplantatie is finasteride handig omdat de haren die tussen de getransplanteerde haren staan dan minder uitvallen en er dus minder vaak opnieuw haar getransplanteerd hoeft te worden.
Dutasteride
Bepaalde artsen schrijven Dutasteride voor. Het heeft een vergelijkbare werking als Finasteride.
Als een vrouw Finasteride of Dutasteride inneemt dan moet ze ook een anticonceptiepil gebruiken omdat deze middelen net als Androcur de mannelijke vrucht kunnen verminken. Daarom moeten mannen tijdelijk stoppen met deze middelen als ze een kinderwens hebben en tijdens de zwangerschap van hun vrouw. Dit omdat met de sperma het middel in het lichaam van de vrouw komt en daar de mannelijke vrucht kan beschadigen. Mannen kunnen gedurende die tijd Minoxidil lotion gebruiken.
Van Dutasteride en Finasteride gaan verhalen rond op internet dat het de libido kan verminderen. Het probleem daarbij is dat als je denkt dat je erectieproblemen kan hebben, je ze ook zal hebben. Als je wilt weten of de klacht psychisch is of lichamelijk, dan kun je kijken of je ‘s ochtends nog wel een ochtenderectie krijgt.
Medicijnen voor MANNEN EN VROUWEN met alopecia androgenetica:
Minoxidil 2% en 5% oplossing (aanbrengen op de hoofdhuid). Minoxidil 2% oplossing is kant en klaar verkrijgbaar onder verschillende merknamen. Minoxidil 5% oplossing moet speciaal worden bereid bij de apotheek. Het moet 6 maanden lang worden gebruikt voordat je überhaupt resultaat ziet. Als je ermee stopt, vallen de haren weer uit. Minoxidil vormt nieuwe vaatjes en de vellusharen (babyhaartjes) worden teruggeduwd tot de terminale fase, waarin de haren toch nog wat dikker zijn.
Minoxidil is een bètablokker die psoriasis kan verergeren.
Het is wel steeds lastiger om apotheken te vinden die Minoxidil maken maar gelukkig heb ik 15 jaar in de apotheek gewerkt, dus ik weet hoe je eraan moet komen.
In de apotheek is het merk Dercos te krijgen (van Vichy). Dit merk heeft een shampoo en ampullen die Aminexil bevatten dat verwant is aan Minoxidil. Alle hiervóór genoemde middelen, behalve Dercos, zijn uitsluitend op recept verkrijgbaar. Alle genoemde middelen moeten zelf worden betaald, behalve Androcur.